Koestertroost: een creatieproces

troostwerk ophtalmosaurus rex

Wat is koestertroost eigenlijk? Hoe verloopt het proces? Hoe ga ik tewerk?

In dit blogbericht neem ik je graag mee in het creatieproces van koestertroost. Ik vertel je hoe we een tastbare herinnering als troost maakten.
Samen met jou wandel ik over het pad dat ik met mijn klant uitstippelde. Het is een uniek pad.
En zal dus geen tweede keer identiek aangelegd worden.

Voor iedere persoon die een tastbare houvast zoekt, verloopt het proces dus ook elke keer een beetje of helemaal anders. Helemaal zoals het op dat moment voor jouw verlies past.

Een ontmoeting

Sfeerbeeld troostbeurs De Dood Leeft

Laten we beginnen bij het begin: een ontmoeting.

De ontmoeting voor mijn nieuwe werk vond plaats op de eerste editie van De Dood Leeft. Een beurs die ruimte geeft aan de nog steeds moeilijk bespreekbare thema’s rouw en verlies.

Een vrouw en haar dochter luisteren met veel interesse naar mijn verhaal over Atelier Bloos. Naar hoe ik tastbare houvast maak voor mensen die met verlies geconfronteerd worden. Ik vertel dat ik de werken helemaal op maat maak. Dat de herinneringen, verhalen en wensen centraal staan.
Hiervoor ga ik aan de slag met materiaal dat passend is voor de troost die men zoekt. Ik zet graag al mijn creativiteit, handigheid en liefde in om samen iets moois te creëren.

´Ah, mama, misschien kan zij jou helpen!’
´Ja, misschien, … ik ben op zoek naar iemand die voor mij

een Ophtalmosaurus Rex kan maken.´

Waauw! Wat een mooie uitdaging. Natuurlijk wil ik dat.
Dus noteer ik de gegevens en maken we een eerste afspraak bij de vrouw thuis voor meer verhaal.

Het verhaal

De volgende stap in het maken van koestertroost is een gesprek op een door jou gekozen plek. We praten over wie of wat je mist, halen herinneringen op en zoeken naar materialen en eventueel objecten die we kunnen verwerken in tastbare troost.

Voor de Ophtalmosaurus Rex nodigt mijn klant me uit bij haar thuis op de koffie.
Ik mag luisteren naar een vrouw die vol liefde vertelt over haar echtgenoot. Over zijn grote passie voor VW kevers, zijn consequente keuze voor blauw-beige strepen in zijn kledij. Over hoe hij ten volle in het leven stond en met vurige gedrevenheid zijn job binnen de oftalmologie invulde.
Ze vertelt hoe graag ze elkaar zagen -en nog zien. Over zijn ziekte en hoe hij helaas veel te vroeg en vrij plots afscheid moest nemen van het leven.
Over hoe hij haar steeds weer met een pluimpje aangeeft dat hij nog altijd -voor altijd- bij haar is.

Wat de uitwerking betreft, krijg ik carte blanche. Maar omdat hij bij collega´s -zelfs internationaal- gekend was als de dino binnen zijn vakgebied, moet het wel een Ophtalmosaurus Rex worden 😉

Naar het einde van het gesprek beschrijft ze hoe het af en toe versnipperen van zijn vele dossiers een deel van haar verwerkingsproces uitmaakt. Ziedaar, het basismateriaal voor de dino: papier maché van zijn papierwerk.

Aan de slag

De worsteling

Geïnspireerd door een warm verhaal ga ik aan de slag met kippengaas en tang.

Al doende ontdek ik in dit maakproces heel wat parallellen met het omgaan met rouw en verdriet.
Het stugge net van ijzerdraad en haar venijnig scherpe pinnen, laten zich enkel met zachtheid vormen tot tastbare troost om te koesteren. Een flinke portie liefde en geduld maken het bewerken van kippengaas draaglijker.

Het touw dat ik door de vorm geweven heb, heb ik nodig als houvast. Zonder leidraad raak ik verloren, in de war, verstrikt in het kippengaas. Eerst maak ik verschillende stukken afzonderlijk. Daarna verbind ik ze met elkaar.
Stilaan, beetje bij beetje, laat de Ophtalmosaurus Rex zich zien.

Mijn klant wil graag het hele proces volgen. Tussendoor hou ik dus contact met haar. We sturen berichtjes, hebben korte gesprekken als we elkaar tegenkomen in de winkel of wat langere als ik extra materiaal ophaal bij haar thuis.
Tijdens deze contacten komen soms nieuwe details naar boven die ik opnieuw meeneem om nog meer betekenis en verdieping toe te voegen.

Rust

Het pijnlijkste werk zit erop. Het ijzeren geraamte, de basis, is af. Nu kan ik beginnen opbouwen.


Met papiertape verbind ik de draden.
Bij elk nieuw stuk tape, verdwijnt beetje bij beetje de chaos van het metalen netwerk. De nervositeit van de schijnbaar ongestructureerde lijnen vindt een duidelijke vorm in de verbinding.

Rust.

Het ijzeren geraamte krijgt een huid van papier.
De gaten sluiten zich.
Het beeld lijkt zich te vullen,
wordt een geheel,
heelt…

… maken met liefde … verbinden van verdriet …

Sculpteren

De dossiersnippers liggen nu al een tijdje te weken in water. Tijd om te mixen.
Een aantal extra ingrediënten zorgen voor een papierklei
waarmee ik de dino kan ´boetseren´.

Maar net als je denkt: ´Nu komt makkelijker werk´, blijkt het toch minder vlot te gaan dan verwacht.
De klei is minder fijn dan ik hoopte. Gelijk verdelen en het vormen van details is dus een hele klus…
Opnieuw komen geduld en veel liefde van pas. ❤

En wat blijkt…de tegenvaller maakt het werk eigenlijk mooier! De structuur van de klei geeft een natuurlijke uitstraling aan de dino. Een Ophtalmosaurus Rex heeft immers geen gladde huid.

Nog een paar laatste details, hoewel details,…

Een rode kever cabrio uit ´69, hun eerste auto. Niet toevallig had mijn klant een schaalmodel in haar handtas. Deze mini auto mag ik de Ophtalmosaurus Rex meegeven. Bij de vele ritten hoorde ook altijd een pet. Die mag zeker niet ontbreken. Alleen past geen enkele door hem gedragen petten op het hoofd van de dino, dus maak ik er eentje.

Behalve dossiersnippers en een modelauto kreeg ik ook een trui mee die de echtgenoot vaak droeg. Beige en blauwe strepen waren zijn favoriet. Uit de kraag haal ik een minitruitje voor de dino.

Als laatste krijgt de Ophtalmosaurus Rex de originele bril van de echtgenoot op zijn snoet.

O, nee, nog één verrassinkje 😉;
in een van onze gesprekken liet mijn klant -beetje off the record- vallen dat hij haar, sinds ze elkaar ontmoetten, elke week minstens 1 bloem gaf ❤  Daarom krijgt de dino een vaasje mee voor wekelijks een verse bloem.

Het resultaat

De Ophtalmosaurus Rex, het resultaat van een intens, liefdevol maakproces.

Het werd niet mijn, maar ons proces. M’n klant volgde de verschillende stappen van het maken.
We hadden regelmatig contact, zochten samen de juiste materialen.

In onze (soms korte) gesprekjes groeide het idee. Er bleef altijd ruimte voor aanpassing en bijsturing.
Ze noemden hem de Ophtalmosaurus Rex in zijn vak, dus een dino moest het worden. Hij moest ook zeker lief zijn, een gezellig buikje hebben, misschien zelfs zijn bril 😉

We hielden herinneringen levend en verwerkten ze in haar koestertroost.

In het maken van dit werk met papier maché ontdekte ik heel wat gelijkenissen met een rouwproces.

Wat ik voelde tijdens het maken, kreeg woorden,
woorden vormden zinnen,
zinnen vulden zich met betekenis.

Pijnlijke pinnen, stug ijzeren net,
verwarring en chaos, paniek, angst,
doorzetten, liefde en geduld, nadenken, spreken,
afstand nemen en verbinden,
voelen, proberen – mislukken – opnieuw proberen,
vloeken,
blijven zoeken …

En stilaan krijgt de verandering vorm:
een tastbare troost als houvast om te koesteren.

Ik mocht doen wat ik graag doe,
doen waar ik goed in ben;

Ik mocht luisteren
Ik mocht maken
Ik mocht troosten

Dankjewel lieve Ilse
voor je verhaal
voor het delen
voor het vertrouwen.

Jouw koestertroost

Wil je graag ook een tastbare houvast? Samen met mij op zoek gaan naar de juiste materialen om troost uit te werken? Stuur me een bericht, een mail, of bel me op. Dan gaan we samen op pad.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.